AFYONKARAHİSAR'DAKİ BALÇIKHİSARLILAR YARDIMLAŞMA ve DAYANIŞMA DERNEĞİ

* D E R BİZİM BALÇIKHİSARLILAR’ lılar

Ağır başlıya gubatsı, şaşkına epesek,
Kıpır kıpır olana büngüldek derler bizde.
Biraz toplucaya dombili, esmere karayağız,
Kendine hiç bakmayana paslı derler bizde.

Çelimsize tırık, önemsiz olana avara
Çeşmenin alt bölümüne, hatıl derler bizde.
Bu defa’ya buyozkun, şaşkına safın safın,
Hemen iş görene “geldimi gıfın” derler bizde.

Taze mısıra mekke, küçük bakraca helke,
Aldatanlara “dakka dubara” derler bizde.
Candan arkadaşa sağdıç,
“Karşımda dur”a, annacıma geç derler bizde.

Parça parçaya bölük, küçük küpe güdülük,
Yatak-yorgan dolabına yüklük derler bizde.
Yüzü büyüğe tuluk, çalışmayana oluk,
Bol suyla yunmaya combul combul derler bizde.

Düğün nişan nikah şekerine yom
Kalkıp giderken; “gari gidiyon” derler bizde.
dodi, köpeğe gıdi,
Zayıfa, iliz iliz eridi derler bizde.

Hurmaya fırma, çok konuşana langırdama,
Korkup titreyene, artık zangırdama derler bizde.
Küçüklere bıddidik, haksızlığa gadirlik,
Çırak bahşişlerine şerbetlik derler bizde.

Gamsıza üngüdü, traşa yülü me,
Yorulmuşlara “kös kös kösüldü” derler bizde.
Sulanır tarlalara harım, “koca”ya erim,
İkramda “allasen ye ciğerim” derler bizde.

Hanımların örtüsüne satırenç -atkı, sucuğa gumbar,
Hatıra eşyalara da yom derler bizde.
Avukata akıbat, merdivene de ganat,
Sap atma aletine annat derler bizde.

Tülbente çeki, zavallı kızlara eysikli,
Alıngana ise esirekli derler bizde.
Sancak sallamaya ırlamak, pençeye cıynak,
Hükümetin binasına gonak derler bizde.

Çok atılan dayağa kötek, avuça hapaz,
Namaz kılmayanlara beynamaz derler bizde.
Fabrika’ya pavlika, elbiseye de urba,
Hayrette kalmaya “ha bubam ha” derler bizde.

gerdek öncesi geceye cümbüş
Gerdek gecesine “güvey guymak” derler bizde.
Yatalağa beçal, hareketsizlere gücül,
İştahla içmeye, “cugul cugul” derler bizde.

Cücelere çotalak, domatese topalak,
Dengesiz, tutarsıza şapıldak derler bizde.
Hamur tahtalarına senit, yufkaya şepit,
Kaba insanlara, abulabut derler bizde.

Sevilmeyen kişilere goz, çekingene yoz,
Kendini beğenmişe, zırtaboz derler bizde.
“Haşgeşli” dürmeye bükme, haşlamaya börtme,
Ekmeklere yağ sürmeye, dörtme derler bizde.

Buğday haşlamasına gölle, altın’a döğme,
“Haşgeşli hamırsız”lara öğvme derler bizde.
Kurnazlık yapana ruhban, tavaya dığan,
Hamur kesen bıçağa eysiran(iyisıyıran) derler bizde.

Tavana astar, cilveli kızlara gırıdak
Çekip asılmalara, sündürmek derler bizde.
Kulplu küplere hevik, yarım kileye şinik,
Moralsizlere “culduru düşük” derler bizde.

boş olana avara, tadı bozuk yemeğe tapsık
Süsü sevenlere gıllı gırık derler bizde.
Şakaya horata, kayınpedere kaynata,
Epey uğraştırana, hamlatma derler bizde.
namussuza ırzıgırık, delik deşiğe ilistir,
Çok kaynar sulara, fışır fişir derler bizde.

Boşta gezene ipikırık, dolaşığa çoynaşık,
haşgeşli mercimekli peynirli dürmeye bükme.
Ölçüsüz kontrolsüz konuşana löm sözlü derler bizde.

Doyumsuza gandak delisi, boş gezene deve zelvesi,
Beddua ederken; “teneşirde yunası” derler bizde.
Kendini bırakana fışkı, boylu bosluya göpcek
Hanım gibi davranana, “garı yapılı” derler bizde.

Hanım terliğine edik, ayağın eklemine şemik,
Ucuz kahramanlıklara “kof Efelik” derler bizde
Fazla olana vığılı, hamarat kadınlara şahbaz
Düşünmeden davranana, “hoşaf akıllı” derler bizde.

Ağlayan çocuklara meledi, serseriye zibidi,
Soğukta ince giyinene güz yiğidi derler bizde
Hareketsize lök gibi, tencereye kazan eniği,
Sevilen insana “ciğerimin bölüğü” derler bizde.

Ovale söbü, çok eskimiş ayakkabıya kelik
Konuştuğunu bilmeyene sapı silik(MARKASIZ) derler bizde.
Hastalıklıya DERTLİ, gelin kınasına çatmalı,
Göceli yaprak sarmasına da, yalançı derler bizde.

Kesinlikle olmaz’a ya-ah, erken bunamaya etah,
kendini bilmeyene Hadi len derler bizde
Baştan savmaya yalap-şalap, ihmal edene savsak ,
Çok bastırıp sıkıştırmaya, “iyice dep” derler bizde.

Kalleş olanlara gancık, haşgeş sürtme taşına eldaşı ,
Gayretli kız’a, “Bulgurlu’ya gelin gitcek” derler bizde.
İçi dışı bir’e farfarı, eksik işe berenağrı,
Hayasızlara da, çatlamış ar damarı derler bizde.

Paylaşarak alınana felfene, dantel’e tentene,
Uğurlarken, “çok ıratma gel gine” derler bizde.
Pişmaniyeye tel halvası, peltek dillere kayısı,
Bir işe kızınca da “fan fan fanılayası” derler bizde.

Büyük leğenlere teç, edilen beddualara ilenç,
Evdeki hazır yemeğe bulgur-bulameç derler bizde.
Çay bardağına gupa, çocuk ayakkabısına papba,
Lafını söyleyemeyene “sanı garnında” derler bizde.

Lahanaya kelem, olacak galiba’ya ise ellehem,
Hoş giyinene “iki çekirdek bir dirhem” derler bizde.
Kamış örgüsü sepete çiten, duvar altına çelen,
Mutlu ve neşeliye “eni en, şeni şen” derler bizde.

Çok dar giyinenlere zodik, hızlıca koşmaya dızık,
Oyun bozanlık etmeye, “vıttırı vızzık” derler bizde.
Yemek tadına zellet,
başkasının yardımına muhannet, derler bizde.

Daima yapılana zılla, çocuk mamasına dada,
Çabuk olan işe “al bunda bas bunda” derler bizde.
Ağlayan çocuğa bandıkma, gür akmaya hörleme
bak bak demeye, “goma goma” derler bizde.

Sevimli bebeklere miniş, küçük testilere boduş,
sıkıntıdan terlemeye, siğim siğim derler bizde.
Demek ki böyle’ye zere, birinin himayesindekine gede,
Tumturaklı edilen lafa; gort gort derler bizde.

Aptal olana angıt, hesabı bilmeyene aklıgıt,
Ölüm isterken “kanın aksın ılgıt, ılgıt” derler bizde.
Aylak aylak gezmeye anıtma, zorlamaya ganırtma,
Delilik yapana; “kendine gel yıfıtma” derler bizde.

Müşkülpesente mıymıntı
Fikir kabul etmeyene, yabana attı derler bizde.
Neşeli geçen toplantıya cönklü, küsene küseyen
Yalnız kalan eşlere edi ile büdü derler bizde.

Kuvvetlice esen rüzgara dalaz, özenmeye havas
alelacalaya, palas-pandıras derler bizde.
Küçük görülene tıllı, yaban davranana gıllı
Tertipli düzenliye, kıyılı-kırpılı derler bizde.

Oyalamaya mezeleme, ayak burkmaya pertikme,
Ağır eleştiri yapmaya, yerip-yençme derler bizde.
Al yerine me, dalga geçip üzmeye mezake etme
Münasebetsiz kıvırıp konuşana lafı yirme derler bizde

Tabağa sahan ÇİNİ, lokmaya BİŞİ
İnceye ÇİRPİ, kendine bakmayana küflü
, çoğunluğa EKSERİ
İnsan içine çıkmayana BEDEVİ *

Şişmana DOmBİLİ, artıka GAYLİ
Kızınca KAVAK GİBİ GÖÇ E Mİ
Kıvılcıma CINGI, bohcaya ÇIKI
Sırta YAĞIRLI, iyiceye ADAMAKILLI *

Çok’a YIĞILI, cimriye GIPTİ
Miskete DONİ, tembihe E Mİ
Islanmışa HIŞIR, yaramaza MUZUR
Boş gezinmeye HOYDUR-HOYDUR *

Sucuğa GUMBAR, hanım örtüsüne atkı satrenç
Normale GARER, gurura GASER
Şapkaya TAKKA, rahleye PEŞTAATA
Hafife YEĞNİ, BÜYÜKSÜ KONUŞANA GORD GORD
Çok konuşmaya LAKIRDAMA, hızlı yiyene DIKINMA

Gence dua ederken GINALI ELLER TUTASICA
Çağırmaya ÜNNEMEK, dokunmaya İLMEK
Şımarmaya ŞİRNEMEK, aceleye EVMEK *

Aldatmaya GANDIRMAK
Koşmaya DIZIKMAK,ekmek yapmaya HAMUR KATMAK
Hararete BÖRTMEK, yaramazlığa BÜNGÜLDEMEK
Boş gezmeye ZÖM-ZÖM GEZMEK *

Saksıya ÇANAK, topaca FIRLAK
Makaraya TOKMAK, cüceye ÇOTALAK
Kaydırağa GAYGANAK, uyumaya ZIBARMAK
Kaşınmaya GİDİŞMEK, kavga etmeye DİDİŞMEK *

SÜNENE SİNİR, pek çoğa VIGIR-VIGIR
Böbreğe BÖĞÜR, dua ederken AL DUVAKLAR GÖR
Sonraya KEĞRİ , çok sıcağa İSSİ
Kızınca da DAŞIN GATISINI Yİ E Mİ *

İşte ye İHİCİK, ağzı eğriye KEMÇİK
Cıvığa VICIK, fazla süse CINCIK
Küçüğe BİDDİDİK, haksızlığa GADİRLİK
OYNATMAYA GIYNEŞDİRME

Yarı açmaya GIYNEŞIK, boşta gezene İPİGIRIK
Güçlü olup çalışmaya IZMANCIK, oyun bozana GINCIK
İç çamaşırına GÖYNEK, dengesiz tutarsıza ŞAPILDAK
Ağır başlığa HÖKELEK, kipır kıpır olana BÜNGÜLDEK *

Saçı az olana DIZLAK, şımarık çocuğa VIZILAK
Çok üşümeye DONMAK, dişleri önde olana SIRIDAK
Titremeye DIDILAMAK, canı sıkılmaya GAVZINMAK

Gezinmeye DÖYNEMEK, boğuşmaya KEMREŞMEK
Yarışmaya GUBEŞMEK, LÜPE ÇÖKMEYE EMENMEK
, kendini beğenmişe ZIRTABOZ
Kuvvetsize FERSİZ, HAVUZA HAVIZ *

İstemiyoruma NİYNEYEN, Allah için’e ALLASEN
MERCİMEKLİ Erişteye SAKALASARKAN, baykuşa ULUGUŞU
Sedire MAKET, seyyar merdivene GANAT
Aza GIT, dengesize DUZU GIT *

Mendile ÇEVRE, çekmeceye MÜCÜRE
Bakıra HELKE, hızlıya YELE-YELE
Şakaya HORATA, bu seferde’ye BUYOLDA
Kibrite İSBİRTE, yıkanmaya YUNMA *

Güvercine GÖDE, sersemliğe SEME
Yorulmaya DEBENNEME, babaanneye BÖYANA
Çok gülene KİKİRDEK , kapı koluna ZEMBİLDEK
Yaramazlık yapana YIVIDIK, yalaklık edene ZIVEŞIK *

Mideye KURSAK, hükümet binasına GONAK
Keşkek kabına HEVİK, hindiye CULUK
Çirkine MEYMENETSİZ, halsize TEKATSIZ
Bilmeden yapılana URUFSUZ, fakire MÜĞLÜZ *

Çok konuşmaya LANGIRDAMA, kesmeye GIRKMA
Asma ya OMCA, mısır patlatmasına GAVIRGA
Yoğurmaya AVKALAMA, çok ağlamaya HÖYKÜRME
Hızlıya YELLİ, çabuk kızana TELLİ *

Çok oynayana ZINDIK, yüzü büyüğe TULUK
Acemi gence HÖDÜK, sabıra DÖĞÜMLÜK
Kemere GAYIŞ, Her lafa inanana NE DE OTMUŞ
Kız ıslık çaldığında BU ÖTMÜŞ
* D E R BİZİM BALÇIKHİSARLILAR’ lılar